دنیای بزرگ و شیرین روانشناسی

برخی از ما در زندگی ممکن است دچار افکار خودکشی و پایان دادن به زندگی شویم. بسیاری از افراد هنگامی که در شرایط سخت و طاقت‌فرسایی قرار می‌گیرند، به خودکشی به عنوان یک راه حل نگاه می‌کنند. افکار خودکشی از آن دسته اختلالات روان است که باید توجه زیادی به آن داشته باشید و هرچه سریع‌تر به دنبال یک درمان برای آن باشید.

شناخت افکار خودکشی و نحوه برخورد با آن به شما کمک می‌کند تا در صورت مواجهه با افکار خودکشی خود یا نزدیکانتان، برخوردی صحیح داشته باشید و بتوانید با این افکار مقابله کنید و از بروز حادثه ناگوار جلوگیری کنید.

در این مقاله می‌خواهیم به سراغ بررسی افکار خودکشی و راه های مقابله با افکار خودکشی بپردازیم و نحوه برخورد مناسب در مواجهه با افکار خودکشی را بررسی کنیم. مطالعه این مطلب به همه ما کمک خواهد کرد تا در صورت مواجهه با افکار خودکشی نزدیکان و دوستانمان برخورد درستی داشته باشیم.

اولین اقدامی که در مواجهه با افکار خودکشی باید انجام دهید، صحبت با نزدیکانتان هست. سعی کنید در مورد افکار خودکشی با دوستان و خانواده‌تان صحبت کنید. مراجعه به روانشناس و کمک گرفتن از او نیز کمک بسیار زیادی به شما برای مقابله با افکار خودکشی می‌کند.

 

افکار خودکشی چگونه است؟

خودکشی شامل هر اقدامی می‌شود که فرد عمدا انجام می‌دهد تا به زندگی خود پایان دهد. افکار خودکشی می‌تواند شامل هر فکر یا اقدامی برای پایان دادن به زندگی خود باشد. ممکن است شما تصور کنید که دوستان و نزدیکانتان، زندگی بهتری بدون شما خواهند داشت یا شروع به برنامه ریزی برای خودکشی خود کنید. چنین تصورات و افکاری، جزو افکار خودکشی طبقه‌بندی می‌شود.

 

آیا شما دچار افکار خودکشی هستید؟

داشتن افکار خودکشی در بین افراد رایج است؛ پس اگر در حال حاضر درگیر افکار خودکشی هستید باید بدانید که تنها نیستید. افکار خودکشی یک نقص شخصیتی نیست و اگر درگیر آن هستید، به این معنا نیست که شما ضعیف هستید؛ اما در حال حاضر دردها و مشکلات روحی شما بیشتر از مقداری است که بتوانید تحمل کنید؛ قطعا با گذشت زمان، کمک گرفتن از دیگران و حمایت نزدیکانتان می‌توانید بر این دردها غلبه کنید.

داشتن افکار خودکشی به هیچ عنوان نشانه ضعف و ناامیدی نیست. بسیاری از شخصیت‌های بزرگ و تحسین‌برانگیز تاریخ نیز در طول زندگی خود با افکار خودکشی درگیر بوده‌اند. افکار خودکشی ممکن است به دلیل مشکلات دیگری مثل افسردگی به سراغ شما بیایند؛ اما بدانید که این مشکلات نیز قابل حل هستند و نباید به خودکشی به عنوان تنها راه حل نگاه کرد.

اگر حس می‌کنید که زندگی بی‌ارزشی دارید، به افرادی در زندگیتان فکر کنید که به شما نیاز دارند. قطعا مکان‌هایی وجود دارد که شما می‌توانید در آن تغییر ایجاد کنید و یادآوری چنین تجربیاتی به شما یادآوری می‌کند که زندگی ارزش زندگی کردن دارد. اگر شما در حال درگیری با افکار خودکشی هستید، بهتر است چند نکته را به خود یادآوری کنید:

• احساسات شما ثابت نیستند و دائما در حال تغییرند. احساسی که امروز دارید ممکن است چند روز آینده تغییر کند.
• نبود شما باعث ایجاد غم و اندوه در زندگی دوستان و خانواده‌تان می‌شود و زندگی آن‌ها را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.
• هنوز کارهای زیادی در زندگی وجود دارد که می‌توانید آن‌ها را تجربه کنید. با خودکشی فرصت بدست آوردن تجربیات جدید را از خود می‌گیرید. 

افسردگی یکی از متداول‌ترین بیماری‌های روانی در عصر حاضر است. مطالعات نشان می‌دهد که بیش از نیمی از افراد در طول مدت زندگی خود، دوره‌های افسردگی را تجربه می‌کنند. افسردگی یکی از اختلالات روان رایج است که می‌تواند تاثیر بسیار زیادی روی سلامت روان فرد و زندگی نرمال او داشته باشد و به همین دلیل لازم است که درمان افسردگی هرچه سریع‌تر انجام شود.

 

چرا افکار خودکشی به سراغ ما می‌آید؟

بسیاری از دردهای عاطفی و مشکلات روحی می‌تواند منجر به افکار خودکشی شود. هر یک از این مشکلات برای افراد مختلف، متفاوت است؛ از طرف دیگر توانایی برخورد آدم‌ها با مشکلات و کنار آمدن با آن‌ها با یکدیگر تفاوت دارد. از این رو نمی‌توان فردی که دچار افکار خودکشی می‌شود را ضعیف دانست. ممکن است مشکلی که از نظر شما کاملا پیش پا افتاده است، از نظر شخصی دیگر بسیار بزرگ و سخت به نظر برسد. چند علت رایج برای افکار خودکشی وجود دارد که اغلب افرادی که اقدام به خودکشی کرده‌اند، از آن‌ها به عنوان یکی از دلایل اصلی خودکشی نام برده‌اند. در ادامه برخی از این موارد را بررسی می‌کنیم:

 

تنها راه حل ممکن

بسیاری از افرادی که اقدام به خودکشی می‌کنند، خودکشی را به عنوان تنها راه حل مشکل خود می‌دانند. اگر نمی‌توانید به راه حل‌های دیگری جز خودکشی فکر کنید، به این معنا نیست که خودکشی تنها راه حل و گزینه ممکن است.

هنگامی که درد شدیدی حس می‌کنید، قدرت تفکر و منطق شما نیز به شدت تحت تاثیر این موضوع قرار می‌گیرد و باعث می‌شود که راه حل‌های احتمالی دیگر را نبینید و به دنبال سریع‌ترین راه برای پایان دادن به مشکل باشید.

در چنین شرایطی صحبت با روانشناس، دوستان یا عزیزانتان می‌تواند بسیار کمک کننده باشد و به شما این امکان را دهد که گزینه‌های دیگر برای حل مشکلاتان را ببینید. پس اگر افکار خودکشی به سراغ شما آمد، سعی کنید با دیگران نیز درباره آن صحبت کنید.

سلامت روان شما به اندازه سلامت جسمی شما اهمیت دارد. چه خوب است همانقدر که هنگام مشکلات جسمی خیلی سریع به پزشک مراجعه می‌کنید، در برابر مشکلات روحی و روانی خود نیز به همین سرعت اقدام کنید و به سراغ یک روانشناس حرفه‌ای بروید.

 

مشکلات و سختی‌های همیشگی

اگرچه ممکن است اینطور به نظر برسد که مشکلات و ناراحتی‌های شما همیشگی است و هرگز به پایان نمی‌رسد، اما باید بدانید که چنین بحران‌ها و افکار خودکشی معمولا موقتی هستند. همیشه راه حلی برای حل مشکل وجود دارد، احساسات شما ممکن است در طول زمان تغییر کند، اتفاقات مثبت و غیرمنتظره پیش بیاید و بسیاری اتفاقات دیگر که شرایط حال شما را تغییر می‌دهد.

 

اختلالات روحی و روانی

برخی از اختلالات روان مثل افسردگی حاد، اسکیزوفرنی، اختلال دو قطبی و … می‌تواند ریسک افکار خودکشی را بالا ببرد. نکته‌ای که باید در نظر داشته باشید این است که تمامی این اختلالات قابل درمان هستند و با شروع روند درمان، حال شما نیز بهبود پیدا می‌کند.

 

اقدامات ضروری در مواجهه با افکار خودکشی

اگر شما یا یکی از اطرافیانتان دچار افکار خودکشی شده‌اید، این اقدامات ضروری را دنبال کنید:

 

عدم اقدام

با وجود اینکه در این لحظه ممکن است دردهای زیادی را تحمل کنید، اما به خودتان قول دهید که ظرف 24 ساعت آینده هیچ اقدامی برای خودکشی انجام نمی‌دهید. داشتن افکار خودکشی به این معنی نیست که باید اقدامی در آن جهت انجام دهید. بین افکار خودکشی و اقدام به خودکشی، فاصله بیاندازید.

 

دوری از مصرف مواد مخدر و الکل

مصرف مواد مخدر و الکل می‌تواند افکار خودکشی را قوی‌تر کند. هنگامی که افکار خودکشی به سراغ شما می‌آید و احساس ناامیدی می‌کنید، از مصرف مواد مخدر، الکل، داروهای روان گردان و داروهای اختلال روان بدون تجویز پزشک خودداری کنید.

 

ایمن‌سازی خانه

در مواجهه با افکار خودکشی، شما نیاز به مکانی امن دارید. خانه و محل خود را ایمن کنید و وسایلی مانند قرص، چاقو، تیغ و ابزاری که ممکن است از آن برای خودکشی استفاده کنید را از خود دور نگه دارید؛ اگر این امکان را ندارید، به جایی بروید که برای شما امن باشد و از تنهایی دوری کنید.

 

صحبت با دیگران

صحبت کردن درباره افکار خودکشی می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد. اگر دچار افکار خودکشی هستید، حتما با شخص دیگری درباره این افکار صحبت کنید. آن شخص می‌تواند یکی از دوستان شما یا اعضای خانواده‌تان باشد.

شخصی را انتخاب کنید که به او اعتماد دارید و درباره افکار و مشکلات خود با او صحبت کنید. اجازه ندهید ترس و خجالت شما، مانع کمک گرفتن از دیگران شود و به دور خجالت، با او درباره افکارتان صحبت کنید. صحبت کردن درباره افکار و مشکلاتی که با آن درگیر هستید، می‌تواند فشار روانی زیادی را از شما دور کند و به پیدا کردن راه حلی بهتر به شما کمک کند.

 

مقابله با افکار خودکشی

اگر مدت زمان زیادی است که با افکار خودکشی درگیر هستید، لازم است اقدامی جدی برای درمان و مقابله با افکار خودکشی انجام دهید. داشتن افکار خودکشی تاثیر زیادی روی روند زندگی شما خواهد داشت و می‌تواند برای زندگی شما خطرآفرین باشد.

 

مراجعه به روانشناس

یکی از مهم‌ترین و ضروری‌ترین اقداماتی که در مواجهه با افکار خودکشی خود یا نزدیکانتان باید انجام دهید، مراجعه به روانشناس است. صحبت با روانشناس می‌تواند تاثیر زیادی در کاهش افکار خودکشی و فکر کردن به راه‌حل‌های دیگر داشته باشد.

روانشناس به شما کمک می‌کند تا گزینه‌های دیگری را نیز برای حل مشکل خود مشاهده کنید و راهکارهایی برای کنار آمدن با مشکل به شما ارائه می‌دهد؛ از طرف دیگر، در بسیاری از موارد، افکار خودکشی به علت وجود برخی از اختلالات روان مثل افسردگی بروز پیدا می‌کند. در چنین مواردی نیز مراجعه به روانشناس می‌تواند بسیار موثر باشد.

 

دارو درمانی

دارو درمانی یکی دیگر از روش‌های مقابله با افکار خودکشی است. در اغلب موارد، مراجع در کنار روان درمانی، برخی از دارو‌ها را نیز با توجه به نظر روانپزشک مصرف می‌کند. از آن جایی که روان درمانی، زمان‌بر است، برای بهبود سریع حال فرد، دارو درمانی کمک زیادی می‌کند. البته حواستان باشد که حتما داروهارا زیر نظر روانپزشک مصرف کنید چرا که تفاوت های زیادی بین روانشاس و روانپزشک است که در بسیاری از اوقات در نظر گرفته نمی‌شود.

 

تحریک الکتریکی مغز (tDCS)

یکی دیگر از اقداماتی که می‌توانید برای مقابله با افکار خودکشی انجام دهید، روش tDCS است. در این روش شوک الکتریکی کوچکی به مغز وارد می‌شود که باعث تغییر در روند ارسال سیگنال‌های مغزی می‌شود و می‌توان افکار خودکشی را کنترل کرد.

تحقیقات نشان داده است که tDCS یک درمان موقت برای افکار خودکشی است در کوتاه مدت پاسخ مناسبی می‌دهد؛ اما برای درمان کامل و طولانی مدت نیاز است که از روش‌های درمانی دیگر مثل دارو درمانی نیز استفاده کنید.

tDCS یکی از روش‌های نوین درمانی به شمار می‌رود که در سال‌های اخیر کارکرد آن برای درمان بسیاری از اختلالات ثابت شده است. خوشبختانه این تکنیک درمان نسبت به روش‌های دیگر درمانی مثل دارو درمانی، عوارض کمتری را برای بیمار به همراه دارد و ماندگاری تاثیرات آن بسیار بیشتر و در بسیاری از مواقع دائمی است.

 

منبع: برگ سبز، بهترین کلینیک روانشناسی غرب تهران